Fakultet tehničkih nauka

Predmet: Mehanika 1 - osnove (17.H112)

Matične organizacione jedinice predmeta: Katedra za tehničku mehaniku
Osnovne informacije:
 
Kategorija Teorijsko-metodološki
Uža naučna oblast Mehanika
ESPB 7

Naučiti osnovne principe i metode mehanike kao nauke o silama, kretanju i deformacijama tela pod dejstvom sila; razumeti osnovne pojmove, definicije i upotrebu mehanike u kontekstu učenja da se problem postavi i problem reši; razviti sposobnosti i veštine aktivne primene savremenog matematičkog aparata i informacionih tehniologija u oblasti prepoznavanja, identifikacije, formulacije i mogućeg rešavanja problema mehanike; upoznati osnovne principe inženjerskog rasudjivanja i donošenja odluka.

Sposobnost povezivanja principa i metoda mehanike sa inženjerskim kursevima koji slede; prepoznavanje korektnih modela za različita kretanja realnih sistema i efekata različitih dejstava (sila, spregova sila, trenja); razumevanje jezika jednačina i upotreba tog jezika u analizi kretanja i bilansa energije konkretnih mehaničkih sistema; formulacija i identifikacija parametara modela sistema te rešavanje postavljenih problema upotrebom softverskih alata MathCad i Mathematica uz procenu upotrebljivosti i izvodivosti dobijenih rešenja; mogućnost da samostalno vežba, marljivo radi, kreativno razmišlja, komunicira sa drugim inženjerima u timu, demonstrira razumevanje i veštinu te da naučeno upotrebi za dizajn novih rešenja inženjerskih problema.

Objekti proučavanja i njihova osnovna pomeranja u 3D. Sistemi sila i spregova sila. Osnovni atributi kretanja tačke. Globalna i lokalna svojstva kretanja krutog tela. Matrični način zadavanja kretanja. Teorema Ojlera. Složeno kretanje tačke. Teorema Koriolisa. Aksiome dinamike. Količina kretanja, moment količine kretanja za izabranu tačku, kinetička energija materijalne tačke i teoreme o njihovim promenama. Osnovne teoreme dinamike sistema. Njutn-Ojlerove jednačine. Keningova teorema. Opšti slučaj kretanja krutog tela u prostoru. Ekvivalentni sistemi sila. Poasonova teorema. Uslovi ravnoteže za jedno i više tela. Elementi teorije sudara: distribucijski model sudara i aproksimativni modeli - teorije Hercovog tipa. Njutn Ojlerove jednačine za sudar i disipacija energije pri sudaru. Penleveov Paradoks i linearni komplementarni problem. Kretanje krutog tela sa standardnim linearnim viskoelastičnim slojem u prisustvu suvog trenja, Košijev problem u obliku integro-diferencijalne inkluzije kao model tog kretanja i uticaj ograničenja koja diktira drugi zakon termodinamike na koeficijente u modelu viskoelastičnog tela na disipaciju energije pri kretanju tog objekta. Pored primera za akademsko vežbanje ilustracije upotrebe teorije sadrže i konkretne inženjerske primere mehaničkih sistema: kolenasto vratilo motora; kuglični ležaj; Kardanov zglob; kotrljanje diska po hrapavoj ravni; slobodne, prinudne i prigušene oscilacije sa jednim i dva stepena slobode; dinamički amortizer; dinamičko uravnoteženje rotora; kretanje brodova, automobila i robota tipa unicikla, opterećenje linijskih nosača. Stabilnost stanja relativne ravnoteže.

Na predavanjima se koristi deduktivni metod. Selektuju se pojmovi i metode koji se mogu primeniti na rešavanje velikog broja zadataka. Retko se jedan isti zadatak rešava sa više različitih metoda. Preporučeno je aktivno učešće studenata tako da se svaka od lekcija savlada već na času. Na predavanjima se uradi jedan deo primera, preostali se rade na vežbama ali i samostalno kod kuće kroz domaće zadatke. Studenti koji urade domaće zadatke iz svake grupe primera stiču pravo da pređeni deo gradiva polažu tokom semestra i tako polože ceo ili deo praktičnog dela ispita - zadatke, odmah pošto je gradivo iz oblasti pređeno. Pored redovnih, održavaju se i predispitne konsultacije i to sa neposrednom pripremom za proveru razumevanja pređenog dela gradiva, kompjuterskim animacijama, i internet vodičem. Praktični deo - zadaci položeni tokom semestra važe samo u prvom narednom ispitnom roku. Na usmeni deo pozivaju se samo studenti koji su položili praktični deo.

Autori Naziv Godina Izdavač Jezik
DT Spasić Mehanika - deo 1: osnovna razmatranja 2018 u pripremi Srpski jezik
F Pfeiffer and Ch Glocker Dynamics of systems with unilateral constraints 1995 Wiley, New York Engleski
IV Meščerski Zbirka zadataka iz mehanike 1986 Nauka Moskva Ruski jezik
B. Brogliato Non-smooth mechanics 1999 Springer, London Engleski
AP Markeev Teorijska mehanika 1990 Nauka Moskva Ruski jezik
KS Kolesnikov Zbirka zadataka iz teorijske mehanike 1989 Nauka Moskva Ruski jezik
Predmetna aktivnost Predispitna Obavezna Broj poena
Predmetna aktivnost
Usmeni deo ispita
Predispitna
Ne
Obavezna
Da
Broj poena
40.00
Predmetna aktivnost
Domaći zadatak
Predispitna
Da
Obavezna
Da
Broj poena
5.00
Predmetna aktivnost
Prisustvo na vežbama
Predispitna
Da
Obavezna
Da
Broj poena
5.00
Predmetna aktivnost
Domaći zadatak
Predispitna
Da
Obavezna
Da
Broj poena
5.00
Predmetna aktivnost
Prisustvo na predavanjima
Predispitna
Da
Obavezna
Da
Broj poena
5.00
Predmetna aktivnost
Domaći zadatak
Predispitna
Da
Obavezna
Da
Broj poena
5.00
Predmetna aktivnost
Praktični deo ispita - zadaci
Predispitna
Ne
Obavezna
Da
Broj poena
30.00
Predmetna aktivnost
Domaći zadatak
Predispitna
Da
Obavezna
Da
Broj poena
5.00
Predavanja
Predavanja
Auditorne vežbe
Auditorne vežbe